De Kapster

Vandaag weer een dagje werken in het Gooi.
Gelukkig staat in dit gebiedsdeel de piano nog hoog in het vaandel.
Zowel bij het "oude geld"  als de nieuwe rijken wordt de piano gewaardeerd als instrument en als blijk van cultureel bewustzijn.
Kinderen moeten veelal nog op les, ook als ze er geen interesse in hebben.
Muziekonderwijs is een onmisbaar onderdeel van de opvoeding.  Zoals dat ook geldt voor sport (hockey) en paardrijden, is de algemene opvatting.
Ook het stemmen van de piano, wordt gezien als een regulier werkje, dat je trouw elk halfjaar laat uitvoeren door de bekendste stemmer van het Gooi. En voor veel mensen ben ik dat. Er wordt nooit contant betaald, maar altijd op rekening. Waarom weet ik niet, maar het is simpelweg " not done".
Ik denk dat alles wat enigszins met cultuur te maken heeft, niet in direct contact met geld gebracht mag worden. Het is a.h.w. een ander domein. Er wordt ook niet over gesproken bij het stemmen.
Ik stuur een rekening en die wordt vanzelfsprekend betaald. Alles altijd prettig geregeld dus.
Behalve dan deze morgen toen ik al enige minuten op de stoep van een mooie rietgedekte Gooise villa stond te wachten op het open gaan van de deur, die gesloten bleef. Ik haalde mijn agenda te voorschijn, en controleerde het tijdstip en het adres. Daar ik voor zover ik na kon gaan op het juiste tijdstip op het goede adres was, besloot ik de statige dame die ik in de deuropening verwacht had ,
te bellen op haar mobiel.
Waar blijf je nou!! klonk het geërgerd. " Ik zit hier al een uur met patat-haar op je te wachten"
"straks staat de pianostemmer voor mijn neus" Dat klopt antwoordde ik, ik sta hier inderdaad al een tijdje op de stoep. Maar er wordt niet opengedaan. "oh bent u het. Ik dacht dat het mijn kapster was die belde."antwoordde de Dame. "neemt u mij niet kwalijk, maar zo kan ik onmogelijk open doen."
Ik vroeg mij af ,wat de reden was dat ze niet open kon doen. was ze misschien gevallen? zat ze ergens ingesloten? allerlei scenario's passeerden bij mij de revue.
Waarom kunt u niet opendoen? vroeg ik . ", Ik ga me niet vertonen zonder gekapt te zijn" was haar antwoord. Oh als dat het probleem is.  kijk ik wel de andere kant op. En bovendien, ik kom niet voor u, maar voor de piano.
Ze aarzelde even en bedacht toen het volgende plan. "U weet waar de piano staat hè ?" Ja dat wist ik. "Dan ga ik de achterdeur voor u open maken, maar... u moet wachten met binnenkomen tot ik weer boven ben."  Zo instrueerde ze mij om te wachten bij de voordeur tot zij de achterdeur had opengemaakt, en weer veilig boven op haar kamer zat. Nadat ze dit telefonisch aan mij had gemeld, werd ik verzocht om om het huis te lopen, om zo de piano te bereiken.
"maar wachten met binnenkomen tot ik u terugbel hè." had ze enkele malen dringend herhaald.
Eenmaal binnen trof ik behalve de piano verder niemand aan. Boven hoorde ik mijn cliënt driftig bellen met vermoedelijk haar kapster. Ik was blij dat ik binnen was en aan het werk kon.
Na een minuut of 20 werd de achterdeur opnieuw geopend en verscheen er een alleraardigst kapstertje, dat juist door haar nonchalante kapsel, een natuurlijk mooie uitstraling had.
"Ik heb me verslapen" vertrouwde ze me berouwvol toe.
Met korte kittige pasjes besteeg ze gehaasd de trap. Het eigen haar was ze in de commotie vergeten.
Toen de dame des huizes enige tijd later beneden haar opwachting en haar excuses maakte, onder verwijzing naar de kapster, vergeleek ik de kapsels van beide dames en koos met afstand voor het ongekamde haar van het kapstertje. Gelukkig kwam ik voor de Piano.

Muizen

Als de telefoon gaat, herken ik onmiddellijk de stem van mevrouw Tuyunewa.
Haar Indisch accent is niet te missen. Mevr. T. is een oude klant van het type dat soms jaren niets van zich laat horen, maar dan ineens weer belt omdat ze iets op radio of televisie gezien of gehoord heeft wat haar  inspireert om weer piano te gaan spelen.
Die dan natuurlijk, door de jarenlange verwaarlozing, verschrikkelijk vals is.
 Zo ook deze keer. Ze heeft Wibi Soerjadi gehoord op een Pasar Malam. Ze is thuis gekomen en meteen achter haar piano gaan zitten." Je moet snel langskomen" zegt ze, maar deze keer niet alleen om te stemmen en nasi te eten, een verplicht nummer bij elk bezoek, maar ook om de piano na te kijken." Hij piept" zegt ze. En niet alleen als ik er op speel, maar ook zomaar, spontaan. Bovendien zijn er enkele toetsen die niet goed werken.
Ze lijkt erg bezorgd over haar instrument en wil het liefst dat ik meteen kom. "Ik heb nog nasi over" voegt ze er als extra lokmiddel aan toe.
Ik stel haar gerust wat haar piano betreft. Die piepen wel meer een beetje. Alleen  dat piepen als je er niet aan komt, dat bevreemd mij wel. We spreken af en enkele dagen later sta ik bij haar op de stoep.
Als ze de deur open doet, komen de Indische geuren mij al tegemoet. Het ruikt lekker naar gebakken uitjes en pindasaus. Terwijl mevr T. haar verhaal doet over haar ontmoeting met Wibi, en dat dat ertoe geleid heeft dat ze weer naar pianoles wil, geniet ik als vanouds van haar heerlijke nasi.
Om te demonstreren dat de piano niet goed klinkt, speelt ze een stukje van Liszt's Liebesträume wat klinkt, alsof de liefde nooit bestaan heeft, zonder dat het aan het redelijke spel van de bejaarde dame lag.
Hij is erg vals constateerde ik, maar merkte op , dat ik geen gepiep hoorde waar ze via de telefoon over had geklaagd. "Nee" antwoordde ze. "Nu niet. Het is vooral 's avonds en in het weekend". "dat is vreemd". sprak ik. "Uw piano is toch geen flexwerker".
Ik besloot de piano eerst maar eens te gaan stemmen en al doende te kijken of er andere zaken waren die gerepareerd moesten worden.
Het temperatuur leggen in het klein octaaf verliep ondanks de ouderdom van het instrument, soepel.
Toen ik verder wilde gaan met de hogere octaven hoorde ik ineens een zacht en hoog gepiep.
Er ging bij mij een lichtje branden. Muizen?
Ik verwijderde het onderpaneel en zag wel muizen keutels liggen maar vooralsnog geen muis.
Ik herinnerde mij, dat mevr T. ook geklaagd had over toetsen die niet goed functioneerden.
Ik vroeg haar welke toetsen dat waren. Het bleken de allerlaagste te zijn.
Ik verwijderde de sierlijst en trof onder de toetsen een complete familie muis aan. Inclusief een stuk of vier pas geboren kleintjes, die vermoedelijk verantwoordelijk waren voor het gepiep.
De volwassen muizen sloegen op de vlucht en mijn cliënt begon te gillen op een manier die in heel Indonesië
sinds de oorlog in Atjeh niet meer vernomen  was."
 Zorg dat ze weg gaan" riep ze. Nadat ik de pasgeboren muisjes door de  WC gespoeld had, en het nestje van stukjes papier, haren en stof in de stofzuiger slang verdwenen waren, begon mevr T. weer wat te kalmeren. "Dat maakte je in Indië nou nooit mee" zei  ze. "Nee"antwoordde ik, "daar ligt eerder een slang tussen je pedalen in de piano" Ook niet fijn.
Gelukkig bleek de piano verder niet beschadigd, zodat het stemmen verder gladjes verliep.
De Saté die mevrouw T. me nog aanbood na het handen wassen, heb ik toch maar afgeslagen.
Die leek net iets te veel op de doorgespoelde muisjes van daarnet.
"Ben ik je nog iets extra's verschuldigd" vroeg mijn klant bij het afrekenen.
Tja, wat moet je daar nou voor vragen. Muizen doorspoelen 2,50 per muis?
Ik zei: Speelt u de Liebesträumen nog maar een keer voor mij.
Het klonk prachtig.

Het Verzorgingstehuis

Vandaag een minder leuke klus. Een piano stemmen in een bejaardenverzorgingstehuis.
Gelukkig weet ik waar de piano staat, omdat ik er al eerder ben geweest. Anders heb je  kans dat je bij de receptie een kwartier moet wachten op diegene die weet waar het te stemmen instrument zich bevindt.
Ik heb zelfs een keer meegemaakt, dat de receptioniste, nadat ik me kenbaar had gemaakt als de pianostemmer, in de lach schoot en zei "Die verzorgen wij hier niet; alleen dove mensen en mensen met gehoorapparaten" Je kunt je dan gaan afvragen of het überhaupt wel zin heeft voor een dergelijk publiek een piano te stemmen.
Het grootste probleem in dit soort instellingen is het lawaai. Meestal staat het instrument in een soort van gemeenschappelijke zaal of "huiskamer".
Een tafeltje met zes oude dametjes naast je, druk kwebbelend met hun klapperende kunstgebitten is geen fijn gezelschap voor een stemmer die vooral stilte nodig heeft. En als de bewoners er niet zijn, dan is het wel het personeel dat op lawaaierige wijze met rinkelend horeca -servies, alle tafels gaat dekken. En niet te vergeten met stoelen gaat schuiven.
Gelukkig was dit vandaag niet het geval, en bleken er alleen wat somber kijkende maar verder zwijgende oudjes in de buurt van de piano om een tafeltje geschaard te zijn.
Verder was het stil, en daarom besloot ik maar snel te beginnen zolang de situatie dat toeliet.
De stemming onder de oudjes was echter niet vrolijk. Een oudere dame, ik schat beginnend dementerend, keek één van de andere oudjes steeds strak aan en schold haar om de paar minuten uit voor "kutwijf".
De ander reageerde daarop met "Ze is altijd al gek geweest haar hele leven lang" of iets dergelijks.
Ook zat één van de oudjes te slapen met een dekentje over zich heen. Hoewel de stemming niet al te monter was, "kutwijf" klonk het weer, en het slapende vrouwtje met het dekentje steeds harder begon te snurken,
waren de "stemomstandigheden" nog redelijk. Toen ik ongeveer de helft van de piano gestemd had,
En het " kutwijf" een  keer of tien geklonken had, werd de stemming toch iets grimmiger. De uitgescholden vrouw antwoordde niet meer, maar keek dreigend terug in de richting van van de scheldster. En begon daarbij de  naast haar staande rollator driftig heen en weer te bewegen. Wat ze precies deed, wist ik niet, daar ik al stemmend met mijn rug naar het gezelschap toe zat. Nadat het "kutwijf" nogmaals hard en scherp door de ruimte had geklonken, hoorde ik achter mij geluiden die niet veel goeds voorspelde. Ik draaide me om, en kon nog net voorkomen dat het uitgescholden oudje de scheldende bejaarde met haar rollator te lijf ging.
Normaal bemoei ik me niet met vechtpartijen, maar gezien mijn  duidelijke  fysieke overmacht, durfde ik een poging te wagen mij tussen de vechtenden te posteren. Zonder veel omhaal van woorden staakten de twee vrouwtjes hun vijandigheden, alsof dit dagelijkse routine was.
Wel was een verpleegster gealarmeerd, die kordaat besloot iets met de oudjes te gaan doen in een aangrenzende handarbeid lokaaltje. Ze maande alle oudjes hier naartoe te gaan en trok het dekentje van de vrouw af die nog steeds sliep. Deze werd langzaam wakker door de plotselinge kou op haar buik en benen.
Ik stelde mij voor dat ze langzaam besefte waar ze was, en wat er was gebeurd. Ze besefte dat ze in een verschrikkelijk tehuis was, waar geen ontsnappen mogelijk was, en haar enig waardevolle bezit, haar dekentje was, waar ze, als het niet van haar afgenomen werd, heerlijk onder kon slapen.
Paniekerig riep ze dan ook uit "waar is mijn dekentje" Het antwoord kwam even hard en onhebbelijk van de vrouw die al de hele tijd "kutwijf" had geroepen: "Je mag je dekentje niet, want je mag niet slapen"
De lust en noodzaak om deze piano nog te stemmen, ontbraken mij.

De familie vermeulen

Vandaag naar de heer en mevrouw Vermeulen te A.

Aangekomen bij het adres, bleken alle ramen en gordijnen gesloten.

Ze zullen toch wel thuis zijn, dacht ik. 

maar gelukkig, na enkele keren te hebben aangebeld werd open gedaan.

Een morsige man met vlekken op overhemd en broek, heette mij welkom.

Het bleek de heer Vermeulen te zijn, die mij voorstelde aan zijn slonzige vrouw.

Deze vrouw gekleed in een kamerjas zag eruit alsof ze al maanden geen douche had gezien.

De bedompte lucht in huis die nog het meest leek op die van een vochtige schimmelkelder, onderstreepte mijn vermoeden, dat dit paar het met de persoonlijke hygiëne niet zo nauw nam.

"Daar staat ie" sprak de man wijzend op een oude Lindberg die zo onder het stof en de viezigheid zat, dat ik hem nauwelijks herkende als zijnde een bruikbaar toetsinstrument.

"Eerst maar eens kijken" sprak ik. Voor mij zelf de optie van een onmiddellijk vertrek nog even open houdend.

Wat opviel is dat alle toetsen zanderig en groezelig aanvoelden. Voor de rest, afgezien van de viezigheid, leek mij het instrument nog goed stembaar. Ondanks het beperkte licht, daar alle gordijnen gesloten waren, besloot ik aan de slag te gaan, terwijl het paar als twee  verzwakte vogeltjes in een dierenopvang vanaf de bank naar mij keken."Koffie?" vroeg de vrouw . Ik moest er niet aan denken in dit huis iets te moeten nuttigen. Ik zag het vieze kopje al voor me, en bedacht hoe ranzig en zanderig die koffie moest smaken.

Ik haastte me dan ook dit aanbod af te slaan met een misschien iets te snel en geschrokken "nee dank u".

Om de sfeer weer een beetje te normaliseren na mijn weigering van de aangeboden drank, vroeg ik hoe het kwam dat de toetsen zo zanderig aanvoelden. "Ik maak namelijk homeopathisch schoon" sprak de man en voegde eraan toe of ik wist wat homeopathie inhield. Ik zei dat ik dat wel ongeveer wist, maar niet begreep hoe je dan op die manier kon schoonmaken. "Ik bestrijd vuil met vuil" sprak de man. Hoe doet u dat dan precies, vroeg ik, terwijl ik al een vermoeden begon te krijgen. Ik neem een emmertje, doe daar wat water in en een paar flinke klodders modder uit de tuin. Die meng ik dan goed en daarmee maak ik de piano en het hele huis "schoon" Vuil met vuil bestrijden is dat ; echt homeopathisch. Goed rondkijkend zag ik dat alle meubels gronderig waren . Ook ontdekte ik, dat mijn broek waar ik mee op het krukje gezeten had, helemaal zwart was. Hoe moet ik dat straks uitleggen aan de volgende klant. Een poetsziek vrouwtje in een totaal afneembaar huis. Ik besloot maar snel door te gaan met stemmen, zodat ik dit gekkenhuis kon verlaten. "Hoe lang bent u al pianostemmer?" vroeg de man. Ik antwoordde dat ik dit werk al 25 jaar deed.

"Dat is ook toevallig" sprak de man "Ik ben al 25 jaar manisch-depressief" Ja dat is toevallig, antwoordde ik, terwijl ik naar mogelijkheden zocht om hier zo snel mogelijk vandaan te komen. "Weet u wat dat inhoud? manisch-depressief?. Het leek mij beter om te zeggen dat ik dat niet wist. Dat is onder andere, sprak de man, dat je als je tegengesproken wordt, je of agressief of suïcidaal wordt. Ik was het daarna met alles wat deze man beweerde hartgrondig eens, heb de piano snel gestemd, heb nog het zanderig aanvoelende geld aangepakt,  En ben gauw naar huis gegaan om te verkleden en te douchen.

Op naar de volgende klant.